بعضی از مفاهیم در بازاریابی هستند، که نقش حروف الفبا را برای بازاریابان دارند! همانقدر پایهای و همانقدر مهم. کارکردن در حوزه بازاریابی و یا حتی صحبت کردن راجع به آن، بدون آشنایی با آنها امکانپذیر نیست! بازاریابی B2B، یکی از آن مفاهیم است. بازاریابی B2B یکی از سختترین انواع بازاریابی است؛ اما به شما اطمینان میدهیم در صورتی که بتوانید در آن موفق شوید، نانتان در روغن است!
در ادامه راجع به مزایا و چالشهای بازاریابی B2B صحبت خواهیم کرد. اما قبل از آن قصد داریم از شما یک سوال بپرسیم:
اجازه بدهید با یک مثال برایتان توضیح دهیم. برای نمونه، صنعت پوشاک را در نظر بگیرید. یک تولید کننده پوشاک، اگر مستقیما محصولاتش را به دست مصرف کننده برساند، از بازاریابی B2C استفاده کرده است. حالا اگر همان فروشنده محصولاتش را به صورت عمده به سایر فروشگاهها بفروشد، نوع بازاریابیاش B2B است. بنابراین نوع محصول، الزاما تعیین کننده B2B یا B2C بودن بازاریابی کسب و کار شما نیست!
نکته مهم: حتی اگر محصولتان در ظاهر B2C است، به این موضوع فکر کنید که چطور میتوانید آن را به صورت B2B بفروشید. مطمئن باشید ایدههای خلاقانهای به ذهنتان خواهد رسید!
اگر بخواهیم از مزایای بازاریابی B2B برایتان بگوییم، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
فروش در کسب و کارهای B2B، به صورت عمده و در تعداد بالا انجام میشود. به همین دلیل، سودی که از هر سفارش نصیب کسب و کار شما میشود، اصلا قابل مقایسه با کسب و کارهای B2C نیست! برای مثال، سود فروش یک بطری شیر را با سود فروش چند کامیون شیر مقایسه کنید! به همین دلیل است که جذب مشتری جدید در کسب و کارهای B2B، اتفاق بزرگی است.
در بازاریابی B2B، ارتباط بین کسب و کار و مشتری بسیار زیاد است. این ارتباط، حتی پس از فروش هم قطع نمیشود و ادامه دارد. مشتریان همیشه یک منبع اطلاعاتی مهم برای کسب و کارها هستند. در لابهلای این تعاملات، بهتر است سعی کنید از نگرانیها، انتقادات و راهکارهای مشتریان برای کسب و کارتان، سر در بیاورید. اینگونه دقیقا میدانید که قدم بعدی برای بهبود کسب و کارتان، چیست.
هر چقدر گزارشها و دادههای مفیدتری از مشتریان جمعآوری کنید، دید بهتری نسبت به کسب و کارتان پیدا خواهید کرد. این دید درست، به شما کمک میکند محصولات و خدماتتان را بهبود داده و نرخ بازگشت سرمایه را افزایش دهید.
یکی از بهترین راهها برای درک بازاریابی B2B، در نظر گرفتن ویژگیهای آن در مقایسه با بازاریابی B2C است.
جدول پایین در این مورد به شما کمک میکند.
بازاریابی B2B | بازاریابی B2C |
هدف بازاریابی، کسب و کارها هستند. محصولات و خدمات B2B، توسط کسب و کارها استفاده میشوند. برای مثال، ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز تولید کنندگان. | هدف بازاریابی، مصرف کنندگان نهایی هستند. محصولات و خدمات برای مصرف شخصی استفاده میشوند. مثل خریدهای روزانهای که برای منزلتان انجام میدهید. |
معمولا حجم خرید زیاد است. برای مثال، چند تُن آردی که یک کارخانه تولید نان فانتزی خریداری میکند را، با مقدار آردی که برای پختن یک کیک خانگی میخرید، مقایسه کنید! | حجم خرید کم است. (البته لطفا حجم خرید هموطنان عزیزمان، بعد از شنیدن خبر گران شدن یک جنس را نادیده بگیرید!) |
معمولا معاملات، رقمهای بالایی دارند. چون خرید توسط کسب و کارهایی که بودجههای قابل توجهی دارند، انجام میشود! برعکس مصرف کنندگان که بودجههای محدودتری دارند. اما خریدهایی با قیمت کمتر هم ممکن است وجود داشته باشد. مثلا خرید لوازم اداری برای شرکت. | معمولا دارای قیمت کمتری هستند. برای مثال خرید میوه و مواد غذایی و یا یک تیشرت. البته همیشه استثنائاتی هم وجود دارد. خرید یک هواپیمای شخصی یا قایق تفریحی زیاد ارزان به نظر نمیآید. نه!؟ |
اغلب چرخه خرید طولانی و پیچیده است. از زمانی که یک مشتری با کسب و کار شما آشنا میشود، تا وقتی که به شما اعتماد کرده و از شما خرید کند، مدت زمان زیادی طول میکشد. | اغلب چرخه خرید سریع و ساده است. مشتری ممکن است در همان لحظهای که با شما آشنا میشود، خرید خود را نهایی کند. |
تعداد تصمیم گیرندگان بیشتر است. فرد تصمیمگیرنده معمولا یک نفر نیست. بنابراین خود باید قانع شده باشد تا بتواند افراد بالا دستی خود را قانع کند. | تعداد تصمیم گیرندگان کمتر است. تا به حال شده برای انجام یک خرید ساده مثلا یک شلوار، ۱۲ نفر را برای تصمیمگیری همراه خود ببرید؟! (البته صرف نظر از خرید عروسی متولدین دهه ۴۰ و ۵۰!) |
خرید، ریسک اشتباه بالایی دارد. چون خرید اغلب در حجم و قیمتهای بالایی انجام میشود و در صورت اشتباه، تنها یک نفر ضرر نمیکند. | ریسک خرید کمتر است. برای مثال، در صورتی که از طمع چیپسی که خریدهاید خوشتان نمیآید، به راحتی میتوانید آن را کنار بگذارید و یا تعویض کنید! اما آیا میتوانید به همین راحتی، خط تولید جدید کارخانه را عوض کنید؟! |
خرید اغلب با حساب و کتاب و منطق انجام میشود. سلیقه، احساس و نظرات شخصی آخرین چیزهایی هستند که در فرایند تصمیمگیری نقش دارند. | خرید اغلب فرایندی احساسی است. احتمالا برای شما هم پیش آمده که برای خرید به فروشگاه بروید و با یک لیست از چیزهایی که شاید هیچ نیازی به آنها نداشتهاید، به خانه برگردید. |
فرایند خرید مستمر است. بازاریابی و فروش B2B، یک همکاری ادامه دار است. بنابراین در اینجا، خدمات پس از فروش اهمیت زیادی پیدا میکند. این تصور که با خرید مشتری، مسئولیت شما نسبت به او تمام میشود، ذهنیتی آسیبزننده است! در واقع پس از خرید، کار شما تازه شروع میشود؛ باید پای صحبتها و مشکلات او بنشینید و بهترین راه حل را برایش داشته باشید! | خرید ممکن است فقط برای یک بار انجام شود. برای مثال اگر شما یک عطاری داشته باشید، احتمال این که مشتری، تنها یکبار از شما خرید کند، زیاد است. اما یک تولید کننده پوشاک، برای ادامه کارش، مدام به پارچه احتیاج دارد و یا یک مغازه فروش لوازم خانگی، برای اینکه خالی نماند، بطور مداوم به جنس احتیاج دارد. |
روابط با مشتریان گستردهتر است. چون خرید مستمر است و فقط یک بار از شما خرید نمیکنند. در بازاریابی B2B، باید بتوانید روابط انسانی خوبی با مشتریان ایجاد کنید؛ که با توجه به تعداد محدودتر مشتریان، کار سختی به نظر نمیآید. | نیازی به روابط گسترده نیست. اگرچه خوب است که یک فروشنده خرده فروش نیز، بتواند روابط خوبی با مشتریانش داشته باشد، اما این مسئله به اندازه بازاریابی B2B ضرورت ندارد. |
خریدار دنبال بهره وری و افزایش نرخ بازگشت سرمایه (ROI) برای سازمانش است. در بازاریابی B2B، هر نوع سرمایه گذاری با هدف افزایش سود انجام میشود و باید توجیه مالی داشته باشد. | هدف از خرید، همیشه افزایش سود و نرخ بازگشت سرمایه نیست. بسیاری از اوقات ما محصولی را میخریم، صرفا به این دلیل که از آن خوشمان آمده است. به همین دلیل است که در B2C، باید سعی کنید که بازاریابی جنبه سرگرم کنندهتری داشته باشد. |
مشتریان معمولا سطح تحصیلی و حرفهای بالایی دارند و به دنبال آموزش و اطلاعات هستند. در بازاریابی B2B، تخصص حرف اول را میزند! باید اطلاعات خوبی راجع به محصولات و خدماتتان داشته باشید. | مشتریان از آموزش استقبال میکنند، اما برای گرفتن تصمیم خرید نیاز چندانی به آن ندارند. درست است که اطلاعات به تصمیمگیری بهتر آنها کمک میکند، اما بدون آن هم میتوانند خرید کنند. |
خب حالا که با تعریف، مزایا، چالشها و ویژگیهای بازاریابی B2B آشنا شدیم، یاد میگیریم که چطور میتوان این نوع بازاریابی را در کسب و کار خود پیاده سازی کنیم.
استراتژی مجموعه اهدافی است که شما در کسب و کار خود میخواهید به آنها دست پیدا کنید؛ اما تاکتیک! تاکتیک، راه دقیق رسیدن به این اهداف است. برای این که بدانیم بهتر است از چه تاکتیکهایی استفاده کنیم، در مرحله اول باید استراتژی خود را مشخص کنیم. هر بازاریاب B2B موفقی به خوبی میداند، استراتژیهایی که به کارمیبرد، باید متناسب با مخاطبان هدف و نوع کسب و کارش باشد. اما در طول زمان، یک سری از تاکتیکها و استراتژیها ثابت کردهاند، که تقریبا برای همهی صنایع B2B موثرند. ما در این بخش، به طور مفصل راجع به آنها صحبت خواهیم کرد.
در مرحله اول باید هدف خود از بازاریابی B2B را، به صورت کاملا دقیق و مشخص تعیین کنید.
در مرحله بعد، باید یک دید منطقی از جایگاه برند خود در بازار داشته باشید. در واقع، باید بدانید که برند شما از دید مشتری چگونه است.
سپس باید مشتری هدف خود را، به صورت کاملا مشخص و واضح بشناسید؛ تا بتوانید آنها را دسته بندی کرده و برای هر یک بهترین استراتژی را به کار ببرید.
در قدم بعدی، باید تحقیق کاملی از وضعیت رقبا در بازار داشته باشید.
حالا با این علم و آگاهی که از خودمان و رقبا داریم، میتوانیم با خیال راحت کانالهای مناسب کسب و کارمان را تشخیص دهیم.
در آخر اینکه باید مدام عملکرد خود را ارزیابی کنید تا بتوانید روز به روز آن را بهبود دهید.
هر کدام از استراتژیهای بازاریابی B2B ، دارای دو جز بسیار مهم هستند:
آن چیزی است که ما از طریق بازاریابی، قصد گفتنش را داریم. هر ارتباطی، حاوی یک پیام است. شما نمیتوانید با مشتریانتان ارتباط برقرار کنید، مگر اینکه پیامی برایشان داشته باشید. این پیام ممکن است به شکل یک محتوای آموزشی، ارائه نسخه آزمایشی رایگان و یا یک مکالمه رو در رو باشد.
جایی که بازاریابان با مشتریهای بالقوه ارتباط برقرار میکنند. مهم نیست که برای برقراری ارتباط با مشتریان، از کبوترهای نامهرسان، دود و یا شبکههای اجتماعی استفاده میکنید(!)، در هر صورت پیام خود را از طریق یک بستر، به گوش مخاطب میرسانید.
در ادامه، برای اینکه که بتوانید مناسبترین کانال را برای کسب و کار خود انتخاب کنید، متداولترین انواع کانالهای بازاریابی B2B را برایتان آوردهایم.
کانالهای بازاریابی آفلاین، بسترهای بازاریابی سنتی مانند بازاریابی حضوری، تلفنی و تبلیغات چاپی را شامل میشوند. در واقع هر فعالیت بازاریابی بی تو بی، که در بستر اینترنت انجام نشود، به این دسته تعلق میگیرد. از جمله:
در صورتی که بازاریابان بی تو بی، به صورت اینترنتی با مخاطبان ارتباط برقرار کنند، از این کانال استفاده کردهاند. به عبارت سادهتر، هر زمان که مخاطبتان را از طریق صفحه گوشی یا کامپیوتر میبینید، این نوع کانال را به کار بردهاید! مانند:
خب، حالا که با استراتژی بازاریابی B2B، اجزای مهم و کانالهای آن آشنا شدیم، میتوانیم بهتر تصمیم بگیریم که از چه تاکتیکهایی در کسب و کار خود استفاده کنیم. در اینجا قصد داریم، شما را با متداولترین انواع تاکتیکهای بازاریابی B2B آشنا کنیم.
به معنی تولید و به اشتراک گذاشتن محتوایی است که مخاطب به آن نیاز دارد. اغلب این محتوا، به سوالات کاربران میپردازد و برای مشکلاتشان راه حل ارائه میدهد. مانند محتوایی که از طریق وبلاگ، کتابهای الکترونیکی (Ebooks)، اینفوگرافیک، چارت، پادکست و ویدیو به مخاطب منتقل میکنیم.
بازاریابی مبتنی بر حساب کاربری، روشی محبوب برای شرکتهای B2B است. این روش اغلب در سازمانهای بزرگ (با بیش از ۱۰۰۰ نفر نیرو)، مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع بازاریابی، تمام تصمیمگیرندگان یک شرکت یا سازمان را هدف قرار میدهد. اما یعنی چه؟ یعنی هر فرد، به صورت یک بازار در نظر گرفته شده و برای او برنامه بازاریابی جداگانه و شخصی سازی شده در نظر گرفته میشود. در این روش، ابتدا سازمان و یا شرکتهایی که قصد فروش به آنها را داریم مشخص میشوند. سپس، تصمیمگیرندگان اصلی آنها شناسایی شده و در نهایت تمام تلاشهای بازاریابی، بر جذب این افراد متمرکز میشود.
در این روش، بسیاری از وظایفی که روزانه به افراد واگذار میکنید، به صورت خودکار انجام میشود. تنها کاری که باید انجام دهید این است که نرمافزار اتوماسیون بازاریابی را تنظیم کرده و بقیه کار را به آن بسپارید! این روش وقت زیادی را برای بازاریابان شما ذخیره میکند. علاوه بر آن برای هر مشتری محتوای منحصر به فرد فرستاده میشود؛ از آنجایی که مشتریان عاشق پیامهای شخصی سازی شده هستند، احتمالا به کسب و کار شما جذب خواهند شد.
بازاریابان B2B باهوش، به خوبی متوجه میشوند که قدرتمندترین پیامهای بازاریابی آنهایی هستند که از دهان سایر مشتریها خارج میشوند؛ نه خودشان! اما چرا؟ جواب یک کلمه است: اعتماد. به شما هشدار میدهیم که مشتریان B2B مشتریان آسانی نیستند! اما چگونه میتوانیم اعتماد این مشتریان شکاک را جلب کنیم؟ یک راه خوب برای حل این مشکل، محتوای تولید شده توسط کاربر است. از آنجایی که این پیام را از زبان مشتریان و کاربران واقعی یک محصول میشنوند، به ایجاد اعتماد و اعتبار کمک میکند.
بازاریابی درونگرا، روشی از بازاریابی است که در آن به جای اینکه شما دنبال مشتری باشید، او شما را پیدا میکند. این روشی فوق العاده برای بازاریابی B2B به حساب میآید. چون بازاریابی درونگرا روشی مبتنی بر جلب اعتماد است. برای پیاده سازی بازاریابی درونگرا، در ابتدا باید یک وبسایت داشته باشید. در مرحله بعد، باید محتوای متناسب با مشتریان هدفتان را در آن بارگذاری کنید. سپس باید کاری کنید که وبسایتتان در نتایج موتورهای جستجو دیده شود. که به آن، بهینه سازی موتور جستجو یا سئو میگویند.
سئو، تخصص ما در نبض مارکتینگ است. بنابراین اگر درباره سئوی وبسایت خود، سوالی برایتان پیش آمده، میتوانید روی کمک ما حساب کنید. فقط کافی است که با شماره زیر تماس بگیرید و از مشاوره رایگان متخصصان ما در نبض مارکتینگ استفاده کنید.
دیگر دورهی جذب مشتری با چرب زبانی، سخنوری و یا تعریف اغراقآمیز از ویژگیهای کالاها و خدماتتان گذشته است؛ بخصوص در کسب و کارهای B2B! امروزه کسب و کاری موفقتر است که در حوزه تخصصی خود اطلاعات بیشتری داشته باشد. اینگونه بهتر میتواند مشتری را قانع کند. تا میتوانید، راجع به صنعت خود اطلاعات داشته باشید و با دست پر به استقبال مشتریان بروید! باید بتوانید خود را برای هر سوال و دغدغه احتمالی او آماده کنید.
تعامل و ارتباط یک اصل اساسی در بازاریابی B2B است. اما آیا منظور تنها ارتباط بین شما و مشتری است؟ قطعا خیر! حقیقت این است که استراتژی بازاریابی شما، تنها به تیم بازاریابی محدود نمیشود. شما برای طراحی و پیاده سازی یک استراتژی B2B کارآمد، به کمک سایر تیمها احتیاج دارید. بهتر است با همه تیمهای موجود در شرکت هماهنگ شوید، تا نتایج بازاریابی شما چند برابر شود. از تیم فروش و خدمات مشتری گرفته تا تیم تحقیق و توسعه. برای مثال، تیم فروش ممکن است که به نکتهای در مورد مخاطب پی ببرد که استراتژی بازاریابی شما را به کلی زیر سوال ببرد و یا برعکس.
قواعد در بازاریابی B2B متفاوت است. هیچ گاه فراموش نکنید در بازاریابی B2B، مشتری تنها بعد از اینکه اطلاعات کافی درمورد شما کسب کرده باشد و به خوبی با کسب و کارتان آشنا شده باشد، سر میز مذاکره مینشیند. این آشنایی، از طریق اطلاعاتی که شما در کانالهای مختلف از خودتان منتشر کردهاید، صورت میگیرد. بنابراین باید بتوانید به بهترین شکل ممکن، کسب و کار خود را معرفی کنید.
یک مثال خوب در مورد بازاریابی صنعتی یا B2B، دیجی کالا بیزینس (digikala business) است. دیجی کالا پس از ۱۵ سال کار کردن با اشخاص حقیقی و مصرف کنندگان، این فرصت را شناسایی کرد که شرکتهای زیادی نیازهای روزمرهشان را از آن تهیه میکنند. پس این سرویس را راه انداخت؛ تا شرکتها بتوانند با قیمت عمده و تخفیفات پلکانی، کالاهای مورد نیاز خودشان را تامین کنند.
سوالات متداول
بازاریابی B2B یا Business To Business Marketing به فرایند بازاریابی یک کسب و کار برای کسب و کارهای دیگر گفته میشود.
در بازاریابی B2B بر خلاف بازاریابی B2C، فرایند خرید پیچیده و طولانی است و از روی منطق انجام میشود، ریسک اشتباه بالاست، در تصمیم گیری چند نفر دخالت دارند، حجم و رقم خرید بالاست و روابط با مشتریان گسترده است.
بازاریابی محتوایی، بازاریابی مبتنی بر حساب کاربری، اتوماسیون بازاریابی، محتوای تولید شده توسط کاربر(UGC)، بازاریابی درونگرا.
محتوای این بلاگ توسط کارشناسان تایید شده است.
با تشکر از شما برای زمانی که صرف مطالعه این محتوا کردید.
تیم تولید محتوا | آژانس خلاقیت نبض مارکتینگ
مطالعه بیشتر
02188948917
09390724676