یکی از معیارهای موتورهای جستجو برای اینکه بتوانند تشخیص دهند محتوای یک صفحه راجع به چه چیزی است، چگالی کلیدواژه یا همان تراکم کلمۀ کلیدی (Keyword Density) است. نسخه‌های ابتدایی موتورهای جستجو از چگالی کلمات کلیدی به‌عنوان مهم‌ترین فاکتور برای رتبه‌دهی به یک صفحه استفاده می‌کردند. آن‌ها صفحاتی که بیشترین تراکم را برای یک کلمۀ کلیدی داشتند در صفحۀ اول خود نمایش می‌دادند.
این امر باعث شده بود که مدیران سایت‌ها و تولیدکنندگان محتوا با استفادۀ بی‌رویه از کلمات کلیدی در یک صفحه، جایگاه کاذبی برای سایت خود کسب کنند. در این کار به‌قدری زیاده‌روی شده بود که دیگر متن مقاله‌ها برای کاربران قابل مطالعه نبود و صرفاً برای موتورهای جستجو نوشته شده بودند.
اما به‌مرور زمان که موتورهای جستجو و مخصوصاً گوگل از الگوریتم‌های پیشرفته‌تری استفاده کردند، استفاده بی‌رویه از عبارت کلیدی ممنوع شد و در صورت مشاهده‌ی چنین صفحاتی، آن صفحه به‌عنوان اسپم شناخته شد.
در این مقاله، قرار است با شما در مورد چگالی مناسب کلمۀ کلیدی و روش محاسبۀ آن صحبت کنیم. بعد از مطالعۀ این مقاله شما می‌توانید از مشکلات احتمالی ناشی از رعایت نکردن تراکم مناسب عبارت کلیدی جلوگیری کنید و با به‌دست آوردن اعتماد موتورهای جستجو، جایگاه مناسبی در صفحات اول آن‌ها به‌دست آورید.
چگالی کلیدواژه چیست؟
چگالی کلیدواژه نشان می‌دهد که در یک صفحۀ سایت، از یک عبارت یا کلمۀ کلیدی چقدر استفاده شده است. به‌دست آوردن این مقدار یکی از تکنیک‌های سئو داخلی است. چگالی یا تراکم کلمۀ کلیدی به‌صورت درصد یا نسبت مشخص می‌شود؛ به عبارت دیگر به‌وسیلۀ چگالی کلیدواژه متوجه می‌شویم، کلمۀ کلیدی چند درصد از کل محتوا را تشکیل می‌دهد.
عبارت مد نظر خود را در موتور جستجوی گوگل وارد می‌کنید و به‌دنبال موضوع خاصی هستید. در این زمان موتور جستجوی گوگل وظیفۀ خود می‌داند که مرتبط‌ترین و معتبرترین صفحات با کلمات کلیدی که وارد کرده‌اید را به شما نمایش دهد؛ پیش‌ازاین، گوگل با استفاده از ربات‌های خزندۀ خود میلیون‌ها صفحۀ موجود در وب را جستجو کرده و محتوای آن‌ها را بررسی، تایید و فهرست‌بندی کرده است.
اینگونه گوگل تشخیص می‌دهد که کدام صفحات با عبارت مورد نظر شما مرتبط بوده و به‌ترتیب اولویت آن‌ها را به شما نمایش می‌دهد. اما این اولویت‌بندی گوگل با استفاده از الگوریتم‌های مختلفی انجام می‌شود که یکی از آن‌ها مربوط به تراکم کلمۀ کلیدی در یک صفحه وب است. گوگل با استفاده از هوش مصنوعی، صفحات وب را به شکل زیر بررسی می‌کند.
- اگر به تعداد مناسبی در یک صفحه از کلمات کلیدی استفاده شده باشد، گوگل به آن صفحه نسبت به باقی صفحات رتبۀ بهتری می‌دهد.
- اگر تعداد عبارات کلیدی بیشتر از میزان منطقی باشد گوگل آن سایت را به عنوان سایتی اسپم تشخیص می‌دهد؛ پس آن سایت را از نتایج جستجوی خود حذف خواهد کرد یا آن را در اولویت نمایش قرار نخواهد داد.
در نتیجه، اگر می‌خواهید صفحات سایت شما برای یک کلمۀ کلیدی خاص در صفحۀ نخست گوگل به نمایش درآید، لازم است که از قوانین سئوی گوگل در مورد چگالی عبارت کلیدی پیروی کنید؛ یعنی باید براساس این قوانین، سایت خود را بهینه‌سازی کنید. تنها در این صورت است که سایت شما با دریافت امتیاز مناسب از گوگل، می‌تواند به نتایج اولیه در صفحۀ نتایج جستجوی (SERP) گوگل نزدیک‌تر شود.
حالا که با مفهوم چگالی کلیدواژه آشنا شدید زمان آن رسیده است که روش محاسبۀ آن را یاد بگیرید؛ با فرا گرفتن این روش می‌توانید چگالی کلیدواژه را در تمام محتواهای خود به درستی رعایت کنید.
روش محاسبۀ چگالی کلیدواژه
با توضیحاتی که تا اینجا ذکر شد متوجه شدیم که نسبت به تعداد کلماتی که محتوای ما دارد، باید تعداد کلمات کلیدی مشخصی را استفاده کنیم. به همین منظور، باید ابتدا بر اساس تعداد کلمات کل محتوا، چگالی کلیدواژۀ محتوای خود را مشخص کنیم.
محاسبۀ چگالی کلمۀ کلیدی بسیار آسان است و با انجام یک ضرب و تقسیم ساده می‌توانید آن را به‌دست آورید. برای مشخص کردن چگالی عبارت کلیدی هر محتوا، کافیست از فرمول زیر استفاده کنید:
معنی کلمات اختصاری فرمول بالا چنین است:
- the number of words in the phrase :Nwp یا تعداد کلمات در عبارت کلیدی
- the number of times a certain keyword was repeated :Nkr یا تعداد دفعات تکرار یک کلمۀ کلیدی
- the total number of words in the evaluated text :Tkn یا تعداد کل کلمات محتوا
بنابراین، می‌توان فرمول بالا را بدین صورت نیز نوشت:
بیایید با یک مثال کار را ساده‌تر کنیم. اگر کلمۀ کلیدی شما دارای ۳ کلمه است و این سه کلمه ۴ بار در متن تکرار شده باشد و مجموع محتوای شما نیز ۴۰۰ کلمه باشد، چگالی عبارت کلیدی آن صفحه ۳ درصد است که فرمول آن بدین صورت نوشته می‌شود:
(۴۰۰ ÷ ۳ × ۴) × ۱۰۰ = 3
فراموش نکنید که در زمان محاسبۀ چگالی کلمات کلیدی، عبارات کلیدی استفاده شده در عنوان اصلی مقاله، تگ Alt تصاویر و همچنین URL را در محاسبه‌ی خود لحاظ نکنید. زیرا این موارد جزو چگالی محسوب نمی‌شوند.
اکنون که روش محاسبۀ کلیدواژه را یاد گرفتید، شاید از خود بپرسید بهترین چگالی کلیدواژه برای یک محتوا چیست. در ادامه با شما دربارۀ بهترین میزان استفاده از کلیدواژه در هر محتوا صحبت می‌کنیم.
بهترین چگالی کلیدواژه
بهترین چگالی کلمه یا همان عبارت کلیدی در حالت بهینه چیزی بین ۱.۵ تا ۳ درصد در هر محتوا است.
البته با توجه به الگوریتم‌های جدید گوگل و اهمیت استفاده از عبارات کلیدی مرتبط و همچنین مفهوم محتوا، هرچه کلمات کلیدی مورد استفاده به سمت حداقل (یعنی ۱.۵ درصد) متمایل باشد بهتر خواهد بود؛ بنابراین، سعی کنید بیشتر از کلمات کلیدی مرتبط استفاده کنید. همچنین در این مورد می‌توانید از پیشنهادات گوگل lsi (کلمات یا عبارات مرتبط با کلمۀ کلیدی) نیز استفاده کنید.
چگالی کلمات کلیدی فقط یکی از فاکتورهایی است که می‌تواند در مشخص کردن جایگاه شما در موتورهای جستجو تاثیرگذار باشد. شما برای رسیدن به جایگاهی در صفحه اول نتایج جستجو باید فاکتورهای دیگر سئو را نیز در نظر داشته باشید.
چگالی کلمات کلیدی فقط یکی از فاکتورهایی است که می‌تواند در مشخص کردن جایگاه شما در موتورهای جستجو تاثیرگذار باشد. شما برای رسیدن به جایگاهی در صفحه اول نتایج جستجو باید فاکتورهای دیگر سئو را نیز در نظر داشته باشید.
مشکل کم بودن چگالی کلیدواژه
همان‌طور که در بخش بهترین چگالی کلمۀ کلیدی ذکر شد، حداقل چگالی کلیدواژه یک درصد از کل محتوا است. بنابراین، باید دقت داشته باشید که چگالی کلمۀ کلیدی متن شما از این مقدار کمتر نباشد! پیش‌ازاین نیز گفتیم که خزنده‌های موتورهای جستجو دائماً در حال بررسی محتواهای منتشر شده بر روی وبسایت‌ها هستند. این خزنده‌ها در هنگام بررسی یک محتوا متوجه می‌شوند که آن محتوا در چه زمینه‌ای نوشته شده است.
با توجه به این موضوع، در صورتی که عبارت کلیدی تکرار شده در یک صفحه کمتر از یک درصد باشد، این احتمال وجود دارد که خزنده گوگل یک کلمه‌ی پرتکرار دیگر را به عنوان کلمۀ کلیدی در نظر بگیرد. بروز چنین مسئله‌ای می‌تواند مشکلاتی را برای سایت شما به‌وجود بیاورد.
مشکل زیاد بودن چگالی کلیدواژه
الگوریتم‌های اولیۀ موتورهای جستجو، چگالی کلمات کلیدی را به‌عنوان مهم‌ترین فاکتور برای رتبه دادن به یک صفحه وب در نظر می‌گرفتند. این مسئله باعث شده بود که سایت‌ها برای اینکه در صفحۀ اول نتایج جستجو قرار بگیرند با استفاده‌ی بی‌رویه از یک عبارت کلیدی به‌راحتی خود را به جایگاه اول نتایج جستجو برسانند.
اما امروزه موتورهای جستجو و مخصوصاً موتور جستجوی گوگل از الگوریتم‌های بسیار قوی و هوشمندی استفاده می‌کنند که محتوای سایت‌ها را با دقت بیشتری بررسی می‌کند. این موتورهای جستجو می‌توانند تشخیص دهند که تکرار بیش‌ازحد یک کلیدواژه به منظور تبلیغات و اسپم انجام شده است؛ بنابراین موتورهای جستجو چنین صفحاتی را به‌عنوان اسپم شناخته و رتبۀ آن‌ها را کاهش می‌دهند یا آن‌ها را از نتایج جستجوی خود حذف می‌کنند.
دقت داشته باشید که چگالی کلیدواژه محتوای صفحه از ۳ درصد بیشتر نشود.
آیا می‌دانستید که حتی مکان کلیدواژه‌ها هم در محتوای شما اهمیت دارد؟ در ادامه این مقاله به شما توضیح می‌دهیم کلیدواژه‌ها در محتوای شما باید چگونه توزیع شوند.
اهمیت توزیع و پراکندگی کلیدواژه در متن
تا اینجا متوجه شدید که باید چگالی عبارت کلیدی یک محتوا را بین ۱ تا ۳ درصد حفظ کنید؛ اما این تمام ماجرا نیست! باید پراکندگی عبارت کلیدی در متن را نیز مد نظر داشته باشید. میزان پراکندگی کلمۀ کلیدی برای موتورهای جستجو بسیار اهمیت دارد. امروزه خزنده‌های موتورهای جستجو حساسیت زیادی نسبت به سئو بودن یک محتوا دارند؛ بنابراین برای دست پیدا کردن به بهترین نتیجه، لازم است میزان پراکندگی عبارت کلیدی در یک محتوا را نیز در نظر داشته باشید.
منظور از پراکندگی عبارت کلیدی این است که کلیدواژۀ شما به فاصله تقریباً مساوی در محتوا پراکنده شود. مثلا اگر قرار است یک کلمۀ کلیدی ۴ بار در متن تکرار شود، همۀ آن‌ها نباید فقط در یک پاراگراف جمع شوند؛ یعنی اگر متن محتوای شما شامل ۱۲۰۰ کلمه است و قرار است کلیدواژه ۴ بار در این متن تکرار شود، بهتر است متن خود را به‌صورتی بنویسید که کلیدواژه بعد از تقریباً هر ۳۰۰ کلمه در متن آورده شود.
رعایت این قاعده باعث می‌شود که مطالعۀ متن برای خواننده دلپذیرتر باشد. همچنین به موتورهای جستجو کمک خواهد کرد تا بهتر کلیدواژه را در متن شما شناسایی کرده و دقیق‌تر با محتوای شما آشنا شوند. در صورتی که پراکندگی کلمۀ کلیدی را در متن رعایت نکنید، موتورهای جستجو آن را تخلف در نظر گرفته و رتبه سایت شما را کاهش می‌دهند.
قسمت‌هایی که حتماً باید کلیدواژه داشته باشند
در هر صفحه از وبسایت علاوه بر محتوا، قسمت‌های دیگری نیز وجود دارند که از نظر سئو اهمیت بسیار زیادی داشته و لازم است که کلمۀ کلیدی حتماً در این قسمت‌ها نیز آورده شود. لازم به ذکر است که کلیدواژه‌های استفاده شده در این قسمت‌ها، نباید در هنگام محاسبه چگالی کلیدواژه لحاظ شوند. آوردن عبارت کلیدی در این قسمت‌ها به موتورهای جستجو کمک می‌کند متوجه شوند که محتوا در چه زمینه‌ای نوشته شده است. این قسمت‌ها عبارتند از:
- URL سایت: لازم است که کلمۀ کلیدی محتوا را در آدرس URL صفحه نیز درج کنید. شما می‌توانید عبارت کلیدی را هم به صورت فارسی و هم به صورت انگلیسی در این قسمت قرار دهید.
- عنوان اصلی محتوا: فراموش نکنید که حتماً کلمۀ کلیدی را در عنوان اصلی محتوا نیز ذکر کنید. در صورت امکان بهتر است که کلیدواژه در ابتدای عنوان قرار داشته باشد.
- تگ‌های H: کلمۀ کلیدی باید در تگ‌های H2 و H3 و… (زیرعنوان‌ها) آورده شود. میزان آن را زیر ۷۵ درصد از زیرعنوان‌ها حفظ کنید.
- توضیحات متا: کلیدواژه باید در توضیحات متای صفحه نیز آورده شود.
- ابتدای متن اصلی: در اولین جملۀ متن محتوا باید حتماً کلمۀ کلیدی نیز گنجانده شود.
- تگ Alt تصاویر: تمامی تگ‌های Alt تصاویر (متن‌های جایگزین تصاویر) صفحه باید دارای عبارت کلیدی محتوا باشند.
- اَنکرتکست: عبارتی در یک متن که به یک صفحۀ دیگر لینک داده می‌شود را انکرتکست می‌گویند؛ و لازم است که حاوی کلمۀ کلیدی صفحۀ لینک شده باشد.
تا اینجا با شما دربارۀ چیستی چگالی کلیدواژه، بهترین مقدار این چگالی و روش محاسبۀ آن صحبت کردیم. در بخش بعدی ابزارهایی که برای محاسبۀ چگالی کلیدواژه به‌کار می‌آید را به شما معرفی می‌کنیم.
معرفی ابزارهای محاسبه چگالی کلیدواژه
برای محاسبۀ چگالی کلمۀ کلیدی متن خود، می‌توانید از ابزارهایی که به‌صورت رایگان در اختیار شما قرار گرفته است، استفاده کنید. این ابزارها به شما کمک می‌کنند تا بتوانید به بهترین تراکم عبارت کلیدی برای صفحه خود دست پیدا کنید. در ادامه تعدادی از این ابزارها را به شما معرفی خواهیم کرد.
ابزار SEO Review Tools
شما در این سایت به ۶۷ ابزار مرتبط با سئو دسترسی دارید. چگالی کلیدواژه جزو فاکتورهای بسیار مهم در سئوی سایت است؛ در نتیجه این ابزار نیز در میان دیگر ابزارهای این سایت در دسترس است. معمولاً سئوکاران حرفه‌ای این ابزار را به سایر ابزارهای بررسی محتوا برای به دست آوردن چگالی ترجیح می‌دهند. از ابزار سئو ریویو تولز (SEO Review Tools) به‌عنوان یکی از حرفه‌ای‌ترین ابزارهای محاسبۀ چگالی کلمۀ کلیدی نام برده می‌شود.
ابزار SEO Chat
ابزار کاربردی دیگر برای سئوی محتوا، سئو چت (SEO Chat) است. این ابزار نیز می‌تواند در پیدا کردن چگالی عبارت کلیدی محتوا به شما کمک کند.
افزونه Yoast SEO
اگر برای سایت خود از سیستم مدیریت محتوای وردپرس استفاده می‌کنید، افزونۀ یوآست سئو (Yoast SEO) کار تولید محتوا براساس قوانین سئو را برای شما بسیار آسان‌تر می‌کند. این افزونه تمام ریزه‌کاری‌های مربوط به سئو سایت را بررسی می‌کند؛ کافیست نکاتی که به شما متذکر می‌شود را رعایت کنید.
زمانی که شما افزونۀ یوآست را نصب و محتوای خود را وارد آن می‌کنید، این افزونه متن را بررسی و تحلیل می‌کند. یوآست سئو وضعیت تمام فاکتورهای مورد نیاز برای سئوی محتوا که باید مراعات شود را با استفاده از دکمه‌های قرمز، زرد و سبز به شما نمایش می‌دهد.
درصورتی که هرکدام از فاکتورها مشکلی داشته باشند با رنگ قرمز یا زرد نمایش داده می‌شوند و درصورتی که یک فاکتور هیچ مشکلی نداشته باشد، با رنگ سبز آن را تأیید می‌کند. اگر فاکتوری دارای مشکل باشد، توصیه‌ها و پیشنهادات لازم برای رفع مشکل آن و بهبود سئوی محتوا و صفحه را به شما ارائه می‌کند.
به‌عنوان مثال، اگر چگالی کلمۀ کلیدی بیشتر از حد استاندارد باشد، آن را به شما تذکر داده و پیشنهاد می‌کند که از تعداد آن‌ها کم کنید. یا اگر از عبارت کلیدی کمی در تگ‌های H2 و H3 و… استفاده کرده باشید، به شما تذکر می‌دهد که باید بیشتر از کلیدواژه استفاده کنید.
سخن آخر
در این مقاله، اطلاعات لازم دربارۀ چگالی کلیدواژه را در اختیار شما قرار می‌دهیم. از اهمیت چگالی کلمۀ کلیدی و روش محاسبه آن صحبت کردیم. نکتۀ حائز اهمیت این است که همیشه در حین نوشتن محتوا برای سایت خود باید از روال طبیعی نگارش پیروی کنید؛ زیرا امروزه موتورهای جستجو از هوش مصنوعی قوی برخوردار هستند و به‌راحتی وضعیت صفحات سایت را تشخیص می‌دهند.
آن‌ها به سرعت به اسپم بودن یا نبودن یک صفحه پی خواهند برد. بنابراین سعی کنید از حداقل چگالی عبارت کلیدی استفاده کنید و بیشتر کلمات هم‌معنی و مرتبط را به‌کار ببرید. استفاده از کلمات کلیدی مترادف هم به خوانایی متن و هم به سئو بودن صفحه کمک می‌کند؛ ضمن اینکه گوگل نیز بهتر متوجه موضوع مقالۀ شما خواهد شد.
پراکندگی کلمۀ کلیدی در کل متن و متناسب با حجم مقاله را نیز فراموش نکنید. در صورت لزوم حتماً از ابزارهای آنلاین سئو محتوا و یا افزونه‌ها در محیط وردپرس استفاده کنید تا سریع‌تر به نتیجۀ مطلوب خود برسید. با رعایت منطقی قوانین سئو در تولید محتوا در کنار سایر فاکتورهای مؤثر در سئوی سایت، می‌توانید به سرعت در اولین صفحۀ نتایج موتورهای جستجو قرار بگیرید.
آژانس خلاقیت نبض مارکتینگ
شاید برای شما هم سوال باشد
- چگالی کلیدواژه چگونه محاسبه می‌شود؟
تعداد کلمات در عبارت کلیدی را ضربدر تعداد دفعات تکرار یک کلمۀ کلیدی کرده و سپس آن را تقسیم بر تعداد کل کلمات محتوا کنید و در نهایت ضربدر ۱۰۰ کنید. عدد به دست آمده چگالی کلیدواژه محتوای شما است.
- با چه ابزاری چگالی کلیدواژه را به‌دست آوریم؟
ابزارهای آنلاین بسیاری برای این منظور وجود دارد که می‌توانید با جستجو در گوگل به آن‌ها دست یابید. در این مقاله ما چند ابزار معروف و پرکاربرد را به شما معرفی کرده‌ایم؛ مثل ابزار پرکاربرد یوآست سئو.
- چگالی ایده‌آل برای کلمۀ کلیدی چیست؟
بهترین چگالی کلمۀ کلیدی یا همان عبارت کلیدی در حالت بهینه چیزی بین ۱.۵ تا ۳ درصد در هر محتوا است.
- چگالی عبارت کلیدی چه کاربردی دارد؟
با دانستن چگالی عبارت کلیدی می‌توان مطمئن شد که از کلمۀ کلیدی بیشتر یا کمتر از حد استاندارد استفاده نشده است؛ زیرا در این صورت موتورهای جستجو صفحۀ شما را به عنوان صفحه‌ای اسپم جریمه کرده و رتبۀ آن را کاهش می‌دهند.
