CDN چیست؟ CDN یا شبکۀ تحویل محتوا، شبکهای متشکل از سرورهایی گسترده در تمام دنیا است که میتواند درصورت نیاز سایت شما را به نزدیکترین سرور به فرد جستجوکننده منتقل کند؛ مثلا اگر برای سایت خود از سرور ایران که به آن سرور مبدا میگویند، استفاده میکنید و کسی در چین سایت شما را جستجو کند، سایت شما به سروری در چین منتقل میشود و کاربر بهراحتی و با سرعت قابل قبولی به آن دسترسی پیدا میکند. برای درک بهتر مفهوم CDN مثال زیر را بخوانید:
برداشت وجه نقد از بانک را در نظر بگیرید. اگر دستگاههای خودپرداز (ATM) وجود نداشتند چه اتفاقی میافتاد؟ درصورت نبود دستگاههای خودپرداز، صفهای طولانی در بیرون بانکها شکل میگرفت و مردم باید برای دریافت پول زمان زیادی را صرف میکردند. علاوهبر این، در روزهایی که بانکها تعطیل هستند، مردم امکان برداشت پول نقد را نداشتند.
وجود دستگاههای خودپرداز در مکانهای مختلفی همچون ایستگاههای مترو، رستورانها، فرودگاهها و بسیاری مکانهای دیگر به این دلیل است که دیگر در جلوی بانکها صفهای طولانی تشکیل نشود. مردم درصورت نیاز به پول نقد میتوانند در هر نقطهای از شهر پول دریافت کنند؛ کافیست به جای مراجعه به بانک، به نزدیکترین دستگاه خودپرداز مراجعه کنند.
در این تشبیه، شما میتوانید بانکها را به عنوان سرورهای مبدأ یا اولیۀ سایت و دستگاههای خودپرداز را بهعنوان سرورهای CDN (سرورهای نزدیک به کاربر) در نظر بگیرید. سرورهای CDN به مکان جغرافیایی کاربر نزدیک هستند. آنها در مکانهای جغرافیایی مختلفی قرار دارند و بارِِ روی سرور مبدأ را کاهش میدهند.
اگر میخواهید بیشتر دربارۀ CDN، نحوۀ عملکرد، مزایا و معایبش بدانید در ادامۀ مقاله همراه ما باشید.
CDN یا شبکه تحویل محتوا چیست؟
اجازه دهید مفهوم CDN یا Content Delivery network را با مثالی از کاربرد آن به شما توضیح دهیم.
شرکتی را در در نظر بگیرید که در حال راهاندازی یک وبسایت جدید است. آنها اولین نسخۀ وبسایت را ساخته و از سروری در شهر لس آنجلس، واقع در آمریکا استفاده میکنند؛ به این سرور، سرور مبدا (Origin server) میگویند. وبسایت این شرکت که در سراسر جهان قابل دسترس است، کمکم شروع به جلب توجه میکند؛ سپس صاحبان وبسایت متوجه میشوند که از اروپا، خاورمیانه و هند نیز ترافیک دریافت میکنند.
اما یک مشکل وجود دارد! کاربران هندی از زمان بارگذاری طولانی سایت شکایت دارند؛ اما کاربران ایالات متحدۀ آمریکا همچین مشکلی را تجربه نمیکنند. چرا چنین اتفاقی میافتد؟
همان طور که در بالا ذکر شد، سرور آنها در لس آنجلس ایالات متحده مستقر شده است؛ در نتیجه، فاصلۀ بین سرور مبدأ و کاربران کشور هند در مقایسه با فاصلۀ این سرور و کاربران آمریکا بسیار بیشتر است. بنابراین زمان صرف شده برای بارگذاری سایت نیز بیشتر خواهد بود. مثلا اگر زمان بارگذاری دادههای سایت در ایالات متحده آمریکا ۵ میلی ثانیه باشد، برای کاربران هندی ۳۵ میلی ثانیه خواهد بود (فاصله ۷ برابر است).
همین امر در مورد کاربران حاضر در اروپا نیز صدق میکند. زمان بارگذاری وبسایت در اتحادیه اروپا بیشتر از زمان بارگذاری در ایالات متحده خواهد بود. چیزی حدود ۳.۵ برابر!
حالا اگر بپرسید چگونه مشکل سرعت بارگذاری این وبسایت را در اروپا و هند حل کنیم، باید بگوییم: در صورتی که فاصلۀ بین شخص جستجوکننده و سرور سایت کاهش داده شود، مشکل حل خواهد شد. شرکت مذکور برای این کار باید از CDN استفاده کند.
CND وبسایت را به نزدیکترین سرور، به مخاطب منتقل میکند؛ یعنی فاصلهٔ سرور و کاربر را کاهش میدهد. با این کار سرعت بارگذاری سایتتان کاهش پیدا نخواهد کرد و تمام کاربرانتان میتوانند بهراحتی به سایت شما دسترسی پیدا کنند.
CDNها شامل گروهی از سرورها هستند که درمکانهای جفرافیایی مختلف پخش شدهاند. به این سرورها، سرورهای نقطه حضور یا POP ا(point-of-presence) گفته میشود. مکانهایی که سرورهای POP در آنجا مستقر هستند، مکانهای لبه (Edge locations) نامیده میشوند.
هر سرور POP محتوای سایت را برای کاربرانی ارائه میدهد که در یک مکان جغرافیایی زندگی میکنند. به عنوان مثال سرور POP واقع در اروپا دادهها را به کاربران اروپایی ارائه میدهد. کاربران هندی نیز خدمات خود را توسط یک سرور POP که در هند قرار دارد دریافت خواهند کرد.
حالا که با مفهوم CDN آشنا شدهاید، در بخش بعدی مقاله روش عملکرد این شبکه را خیلی ساده برای شما توضیح میدهیم.
روش عملکرد یک CDN
CDN شیوه عملکرد جالبی دارد: زمانی که یک کاربر آدرس سایت شما را جستجو میکند، CDN نزدیکترین سرور به کاربر را بالا میآورد و به او نمایش میدهد؛ این سرور یک کپی از اطلاعات سایتتان مثلا کدنویسی صفحات سایت (کدهای HTML)، عکسها و ویدئوها در هارد دیسک تهیه میکند (فایلهای کش).
در این صورت زمانی که شخص دیگری در همان مکان، سایت شما را جستجو کند، شبکۀ تحویل محتوا درخواست او را از سرور مبدأ به سروری که به او نزدیک است ریدایرکت میکند. با این کار، فایلهای کش با سرعت بیشتری برای مخاطب بارگذاری میشوند؛ زیرا فاصلۀ بین کاربر و سرور کمتر است.
کاربر متوجه نمیشود که شما از سرور CDN استفاده کردهاید و سرعت سایت شما افزایش پیدا کرده است. او صرفا آدرس یک سایت را وارد کرده و سایت نیز با سرعت مناسبی برای او بارگذاری شده است؛ اما همین اتفاق، یک تجربۀ خوب برای مخاطب ایجاد میکند و این به معنی افزایش اعتبار سایت شما نزد کاربر و موتورهای جستجو است.
بعد از مطالعۀ این بخش میتوان گفت شما یک دید مناسب از Content Delivery network دارید؛ اما اگر دربارۀ دلایل اهمیت این شبکه کنجکاو هستید بخش بعدی این مقاله را مطالعه کنید.
دلایل اهمیت شبکۀ تحویل محتوا
شبکۀ تحویل محتوا به دو دلیل زیر اهمیت دارد:
۱- افزایش سرعت سایت شما در مکانهای مختلف
اگر سایت شما از مکانهای بسیار دور از مکان جغرافیایی سرورتان بازدیدکننده دارد، احتمالا سایت شما با سرعت پایینی برای این بازدیدکنندگان بارگذاری خواهد شد؛ در نتیجه این سرعت نامناسب رضایت مخاطب از سایت شما را کاهش میدهد و همین کاهش رضایت کاربران، مانع از افزایش رتبۀ سایت شما میشود.
برای اینکه بهتر متوجه شوید استفاده از CDN روی سرعت سایت شما برای کاربری که در مکانی دور از سرور اصلی قرار دارد چه تفاوتی ایجاد میکند، به تصویر زیر توجه کنید.
۲- کنترل پهنای باند
منظور از پهنای باند حجم اطلاعاتی است که سایت میتواند در یک دورۀ مشخص (مثلا یک ماه) برای کاربران بارگذاری کند. جا دارد که در این قسمت دربارۀ حملۀ Dos به شما هشدار دهیم. زمانی که تعداد زیادی ربات با هدف از کار انداختن سایتتان وارد آن میشوند حملۀ Dos اتفاق افتاده است.
اگر سایت شما توسط بعضی رقبا هدف حملۀ Dos قرار بگیرد چه؟ چگونه با حملۀ Dos مقابله میکنید؟ اگر سایت شما بازدیدکنندگان زیادی داشته باشد چه اتفاقی برایش میافتد؟ آیا پهنای باند محدود سایت شما پاسخگوی تعداد زیادی بازدید هست؟
زمانی که شما از CDN استفاده کنید، اطلاعات سایتتان در چند سرور وجود خواهد داشت؛ یعنی اگر در مدت زمان کوتاهی تعداد زیادی از افراد سایت شما را جستجو کنند، درخواستهای آنها بین چند سرور تقسیم میشود و جریان ترافیک ورودی به سایت کنترل خواهد شد. اگر سایتتان مورد حمله قرار بگیرد نیز همین مسئله موجب میشود از کار انداختن سایتتان چندان آسان نباشد.
اگر مطالبی که تا اینجا برای شما گفتهایم را مطالعه کرده باشید احتمالا کموبیش متوجه مزیتهای شبکۀ تحویل محتوا شدهاید. در بخش بعدی مهمترین مزایای CDN را برای شما توضیح میدهیم تا با اطلاعات کافی دربارۀ آن تصمیم بگیرید.
مزایای استفاده از CDN
در این قسمت مهمترین مزایای استفاده از CDN را با هم بررسی میکنیم.
کاهش زمان بارگذاری سایت
اگر سرعت سایت شما کم باشد، بازدیدکنندگان منتظر بارگذاری کامل سایت نمیمانند. آنها از سایت شما بیرون آمده و به سراغ سایتی که سرعت مناسبی دارد میروند؛ در نتیجه اگر سایتتان سرعت مناسبی به کاربران ارائه دهد، نرخ پرش سایت شما کاهش پیدا کرده و ترافیک سایتتان افزایش مییابد.
اگر دربارۀ نرخ پرش و روشهای کاهش دادن آن کنجکاو هستید، پیشنهاد میکنیم مقالۀ تکنیکهای نرخ پرش را مطالعه کنید.
بهبود دسترسی به محتوای سایت با استفاده از CDN
وارد شدن تعداد زیادی بازدیدکننده بهصورت همزمان یا خراب شدن سختافزار شبکه میتواند باعث از کار افتادن وبسایت شما شود؛ اما شبکۀ CDN می تواند ترافیک بالا را مدیریت کند و بارِ روی سرور را کاهش دهد. همچنین اگر یک یا چند سرور در شبکۀ تحویل محتوا آفلاین شوند، سرورهای دیگر جایگزین آنها میشوند تا خدمات بدون وقفه را تضمین کنند.
افزایش امنیت سایت
حملۀ Dos زمانی اتفاق میافتد که در یک مدت زمان کوتاه، ترافیک بالایی وارد سایت شما شود؛ اما این ترافیک توسط بازدیدکنندگان واقعی ایجاد نشده است، بلکه توسط رباتهای کامپیوتری بهمنظور از کار انداختن سرور سایت شما بهوجود آمده است. یکی از مزایای CDN مقابله با این حمله است.
زمانی که شما از شبکۀ تحویل محتوا استفاده میکنید، حجم ترافیک ایجاد شده تنها به یک سرور وارد نمیشود و بین سرورهای مختلف تقسیم میشود؛ علاوهبر این اگر یکی از سرورها از کار بیفتد بقیۀ سرورها نبود آن سرور را جبران میکنند.
کمک به سئوی سایت
سرعت بارگذاری سایت و امنیت آن، دو تا از فاکتورهای مهم رتبهدهی گوگل هستند؛ در نتیجه این دو مورد در بهینهسازی سایت نیز اهمیت دارند. اگر به سئوی سایت خود اهمیت میدهید، شبکۀ تحویل محتوا یک نیاز ضروری برای سایت شما است.
احتمالا با مطالعۀ مزایای CDN متوجه شدهاید که چرا کسبوکارهای بزرگ از این مزایا چشمپوشی نکرده و حتما برای وبسایت خود از خدمات CDN استفاده میکنند؛ اما شاید با خودتان فکر کرده باشید خُب معایب CDN چیست؟ ما در بخش بعدی معایب این شبکه را برای شما توضیح میدهیم.
معایب شبکۀ تحویل داده یا CDN
ما مزایای CDN را برای شما گفتیم، اما آیا این به معنای آن است که CDN هیچ عیب و ایرادی ندارد؟ در جواب باید بگوییم خیر! CDN بینقص نیست. اگر میخواهید معایب شبکۀ تحویل محتوا را بدانید در ادامۀ مقاله همراه ما باشید.
هزینۀ زیاد CDN
شاید بزرگترین عیب شبکۀ تحویل محتوا هزینهبر بودن آن است. CDN علاوهبرهزینۀ اولیۀ خرید، هزینههای پنهان زیادی نیز دارد؛ مثلا هزینههای انتقال هر داده. بههمین دلیل معمولا شرکتهای بزرگ که بودجۀ زیادی دارند بهسراغ این خدمات میروند.
نبودن سرور در مکان مورد نظر شما
ممکن است مخاطبان سایت شما کشوری باشند که شبکۀ تحویل محتوا هیچ سروری در آن ندارد؛ حتی ممکن است نزدیکترین سرور موجود در CDN از سرور مبدأ شما دورتر باشد. در این شرایط دریافت خدمات CDN تنها کیفیت عملکرد و سرعت بارگذاری سایت شما را کاهش میدهد؛ بنابراین شما پیش از اقدام برای دریافت خدمات CDN باید مکان سرورهای آن را بررسی کنید.
در دسترس نبودن CDN در بعضی کشورها
بعضی کشورها دامنه و آدرسهای IP معروف شبکۀ تحویل محتوا را مسدود (فیلتر) کردهاند؛ در نتیجه اگر مخاطبان شما از این کشورها هستند شما نمیتوانید با استفاده از CDN دسترسی آنها به سایت خود را راحتتر کنید.
در اختیار گذاشتن اطلاعات وبسایتتان با یک شرکت دیگر
همانطور که پیش از این گفتیم، در شبکۀ تحویل محتوا یک کپی از اطلاعات وبسایت شما گرفته میشود. شما باید هنگام تصمیمگیری دربارۀ استفاده از CDN این مسئله را مورد توجه قرار دهید. آیا اینکه شرکت دیگری اطلاعات وبسایتتان را در اختیار داشته باشد، مشکلی برای سایت شما ایجاد نمیکند؟
شبکۀ تولید محتوا و میزبانی وب چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
میزبانی وبسایت (Web Hosting) یعنی یک شرکت با استفاده از سرور، وبسایت شما را در فضای اینترنت بالا میآورد؛ اما CDN شبکهای است که سایت شما را روی سروری غیر از سرور مبدا و اصلی سایت شما بالا میآورد. شما برای راهاندازی وبسایتتان به یک شرکت میزبان احتیاج دارید؛ درحالی که هدف CDN بهبود عملکرد وبسایت شما است. شرکتهایی نیز وجود دارند که هر دو خدمت را به شما ارائه میدهند و کار شما را راحتتر میکنند.
شاید بعد از خواندن مطالب این مقاله مطمئن نباشید که خدمات CDN برای سایت شما مناسب است یا نه؟ آیا با توجه به ویژگیهای کسبوکارتان این خدمات به سئوی سایت شما کمک میکند؟ در این صورت ما یک راهحل مناسب برای شما سراغ داریم. شما میتوانید از شرکت نبض مارکتینگ خدمات سئو دریافت کنید. با این کار نیازی نیست نگران چیزی باشید.
سخن آخر
در این مقاله تلاش کردیم تا بدون پیچیدگی و با زبانی ساده شما را با CDN آشنا کنیم. ابتدا به شما گفتیم شبکۀ تولید محتوا مجموعهای از سرورها است که درصورت نیاز، سایت شما را روی نزدیکترین سرور به کاربرتان بالا میآورد. هدف این شبکه، افزایش امنیت و بهبود سرعت بارگذاری سایت شما است. از معایب Content Delivery network نیز میتوان به هزینۀ بسیار بالا اشاره کرد.
آژانس خلاقیت نبض مارکتینگ
شاید برای شما هم سوال باشد
- CDN چیست؟
شبکۀ تحویل محتوا یا CDN شامل مجموعهای از سرورها است که از نظر جغرافیایی به کاربری که بهدنبال سایت شما میگردد، نزدیک است.
- آیا همه سایتها به CDN نیاز دارند؟
اگر خدماتی که سایت شما ارائه میکند بینالملی است، لازم است که از CDN استفاده کنید. اما اگر فعالیت سایت شما محدود است و کاربران زیادی ندارید، بهتر این است که یک هاست مناسب و باکیفیت در منطقۀ خود خریداری کنید و بهسراغ CDN نروید.
- هدف CDN چیست؟
هدف شبکۀ تحویل محتوا کمک به بهبود عملکرد سایت شما است؛ مثلا سرعت بارگذاری سایت را بهبود میدهد.
- مزایای CDN چیست؟
کاهش زمان بارگذاری سایت، بهبود دسترسی به محتوای سایت، کاهش هزینۀ پهنای باند، افزایش امنیت سایت و کمک به سئوی سایت.
- معایب شبکۀ تحویل محتوا چیست؟
هزینۀ زیاد دریافت این خدمات، نبودن سرور در مکان مورد نظر شما، در دسترس نبودن CDN در بعضی کشورها و در اختیار گذاشتن اطلاعات وبسایتتان با یک شرکت دیگر.
- چگونه میتوانیم خدمات شبکۀ تحویل محتوا را دریافت کنیم؟
شما باید این خدمات را از شرکتهای ارائهدهندۀ آن دریافت کنید. هم شرکتهای ایرانی و هم شرکتهای خارجی خدمات CDN ارائه میدهند.
- آیا در داخل ایران میتوانیم از سرویس CDN استفاده کنیم؟
بله، شما میتوانید در داخل ایران از سرویس CDN استفاده کنید؛ کافی است به شرکتهای مربوطه مراجعه کنید.